| Ruhi Güngör
Üriner inkontinans, idrar kaçırma olarak da bilinir, istem dışı idrar kaybını ifade eder. Bu durum, idrar tutma ve kontrol mekanizmalarının zayıflaması veya bozulması sonucu ortaya çıkar. Üriner inkontinans, farklı şiddetlerde ve nedenlerle ortaya çıkabilir. Yaygın nedenler arasında yaşlanma, doğum, obezite, mesane enfeksiyonları, hormonal değişiklikler, nörolojik hastalıklar, idrar yolu enfeksiyonları, prostat problemleri, bazı ilaçlar, sinir sistemi hastalıkları, mesane veya idrar yolu kanseri gibi faktörler bulunabilir.
Üriner inkontinans, kişinin günlük yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve psikolojik sorunlara yol açabilir. Tedavi yöntemleri, inkontinansın nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri arasında yaşam tarzı değişiklikleri, pelvik taban kaslarını güçlendiren egzersizler, ilaç tedavileri, medikal cihazlar ve cerrahi müdahaleler bulunabilir.
Üriner İnkontinans Türleri ve Nedenleri
Üriner inkontinansın farklı türleri vardır, ve her bir türün belirli nedenleri olabilir. İşte yaygın üriner inkontinans türleri ve bunların nedenleri:
1. Stres İnkontinans:
Nedenler: Karın içi basıncın aniden artması durumunda idrar kaçırma. Örneğin, öksürme, hapşırma, gülme, ağır kaldırma gibi aktiviteler sırasında meydana gelebilir.
Hamilelik, doğum, obezite, pelvik taban kaslarının zayıflığı gibi faktörler bu türün nedenleri arasında yer alabilir.
2. Urge İnkontinans (İdrar Yolu İstemi İle İlişkili İnkontinans):
Nedenler: İdrar tutma isteği geldiğinde bile mesanenin kontrolsüz şekilde kasılması ve idrar kaçırma durumu. Nedenler arasında mesane iltihapları, idrar yolu enfeksiyonları, mesane taşları, sinir sistemi hastalıkları gibi durumlar bulunabilir.
3. Taşmalı İnkontinans (Fonksiyonel İnkontinans):
Nedenler: Fiziksel veya zihinsel engeller nedeniyle tuvalete gidememe durumunda ortaya çıkar. Bu türün nedenleri arasında felç, demans, kas zayıflığı, hareket kısıtlılığı gibi faktörler yer alabilir.
4. Taşma İnkontinansı (Üriner Retansiyon):
Nedenler: Mesanenin tamamen boşalmaması ve aşırı dolu kalması sonucu ortaya çıkar. Bu durum, prostat büyümesi, mesane taşları, idrar yolu tıkanıklıkları gibi sorunlar nedeniyle meydana gelebilir.
6. Birleşik İnkontinans (Mikst İnkontinans):
Bu tür, birden fazla inkontinans türünün bir arada görülmesi durumunda ortaya çıkar. Örneğin, stres inkontinans ve urge inkontinansın bir arada bulunması gibi.
Üriner İnkontinans Belirtileri ve Teşhisi
Üriner inkontinans belirtileri, kişiden kişiye değişebilir ve inkontinans türüne göre farklılık gösterebilir. Ancak, genel olarak üriner inkontinans belirtileri şunları içerir;
İstem dışı idrar kaçırma: Gülmek, öksürmek, hapşırmak veya ağır bir şey kaldırmak gibi basit aktiviteler sırasında idrar kaçırma.
Sık idrara çıkma: Gündüzleri ve/veya geceleri sık sık tuvalete gitme ihtiyacı hissetme.
İdrarı tutamama hissi: Tuvalet ihtiyacınız olduğunda ani ve yoğun bir şekilde hissetme, ancak tuvalete yetişememe durumu.
İdrarı tam boşaltamama: Tuvaletteyken idrar yapma hissi olmasına rağmen idrar tamamen boşaltılamama hissi.
Sık sık idrar yolu enfeksiyonları: Sürekli olarak idrar yolu enfeksiyonlarına yakalanma.
Cilt problemleri: Sürekli nemli cilt nedeniyle cilt tahrişi veya idrar kaçırma nedeniyle oluşan cilt problemleri.
Muayenede ayrıntılı bir tıbbi geçmişi alacak, fiziksel muayene yapacak ve belirtilerin ne kadar süredir devam ettiği, ne zaman ve hangi durumlarda meydana geldiği gibi konuları değerlendirilerek tanı konulabilir.
Bazı durumlarda, şu testleri de isteyebiliriz:
İdrar analizi: İdrar örneği laboratuvara gönderilerek enfeksiyon veya diğer olası sorunlar için incelenebilir.
Üriner sistemi görüntüleme testleri: Ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi görüntüleme testleri, mesane ve çevresindeki yapıları değerlendirmek için kullanılabilir.
Ürodinamik testler: Mesane ve idrar yolunun işlevini değerlendirmek için kullanılır. Bu testler, mesanenin nasıl dolduğunu ve boşaldığını gösteren detaylı bilgiler sağlar.
İdrar takip günlüğü: İdrar miktarı, sıklığı, alınan sıvı miktarı ve idrar kaçırma olaylarının zamanı gibi bilgilerin günlük olarak kaydedilmesi.
Teşhis sonucunda, doktor, inkontinans türünü belirleyecek ve uygun tedavi seçeneklerini belirlemekteyiz.
İdrar kaçırmayı Önleme, Yaşam Kalitesine Etkileri Hakkında Bilgi Almak İçin Tıklayınız...
